EERDER VERSCHENEN EDITIES NEDERLANDS TIJDSCHRIFT VOOR FYTOTHERAPIE

2023 nr. 1: DE HUISAPOTHEEK

In dit nummer onder meer:

SCHURFT BEHANDELEN

Schurftinfecties komen de laatste jaren steeds vaker voor in Europa. Zo is het aantal gevallen in Nederland in de periode tussen 2011 en 2020 verdriedubbeld. De veroorzaker van schurft is de schurftmijt Sarcoptes scabiei. Deze veroorzaakt jeuk en het is lastig om er vanaf te komen. Dit artikel geeft voorbeelden van onderzoek naar een mogelijke plantaardige behandeling. Lees gratis dit artikel >>

COLUMN: RESISTENTE SCHIMMELS

Bij de bestrijding van antibioticaresistentie wordt vaak terecht aan kruiden gedacht. Er zijn inmiddels gelukkig overal ter wereld studies gaande om kruidenpreparaten te identificeren die biofilms, MRSA of multiresistente bacteriën aan kunnen pakken. Maar er is nog niet veel gedaan aan de resistentie tegen fungiciden, iets wat evengoed een probleem is geworden. Dit speelt vooral bij patiënten die een verzwakt immuunsysteem hebben, zoals bij hiv, diabetes of tbc, of na bestraling, chemotherapie of transplantaties.
Lees gratis deze column >>

Ook in dit nummer:

Bekijk hier het nummer >> (alleen voor NVF-leden) of bestel.

2022 nr. 4: GEZONDER OUDER WORDEN

In dit nummer onder meer:

DARMFLORA EN CELLULAIRE VEROUDERING

Het verouderingsproces kan gedefinieerd worden als een tijdsafhankelijke opstapeling van cellulaire en biochemische schade. Hierbij ontstaan verouderende cellen die ontstekings- en kankerbevorderende stoffen produceren, waaronder cytokinen en groeifactoren. De darmflora lijkt een belangrijke rol te spelen in dit proces. Lees gratis dit artikel >>

BESSEN GOED VOOR HET GEHEUGEN?

In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, is de incidentie van dementie in alle leeftijdscohorten aan het afnemen. Niettemin blijft het een nare aandoening voor zowel de patiënt als voor diens omgeving, waardoor alle manieren om dit proces tegen te gaan welkom zijn. De laatste jaren zijn er veel klinische studies uitgevoerd met bessenconsumptie, waarbij reactiesnelheid en geheugenfuncties worden gemeten met computertesten. Lees gratis dit artikel >>

COLUMN: MEDITERRAAN DIEET: EEN KWESTIE VAN LEEFSTIJL?

Bekijk hier het nummer >> (alleen voor NVF-leden) of bestel.

2022 nr. 3: LATIJNS-AMERIKA

In dit nummer onder meer:

CONGRESVERSLAGEN: NVGO EN TETRANATIONAAL CONGRES

Lees hier de congresverslagen >>

UITDAGINGEN VOOR HET BEHOUD VAN KRUIDENKENNIS IN LATIJNS-AMERIKA

Veel kennis van medicinale planten dreigt verloren te gaan doordat de tradities van de dragers van die kennis worden bedreigd. Traditionele leefwijzen worden onder meer belemmerd door gedwongen verhuizingen, vervuiling van grond en drinkwater en zelfs moorden op inheemse leiders en genezers. Een gevolg hiervan is dat bepaalde talen uitsterven, die een schat aan informatie over planten bevatten. Voor welke uitdagingen staan we als we die kennis willen bewaren? Lees gratis dit artikel >>

COLUMN: HAANTJESGEDRAG IN DE WETENSCHAP

2022 nr. 2: ANTIBIOTICA EN RESISTENTIE

In dit nummer onder meer:

RHODOMYRTUS: EEN THAISE OPLOSSING VOOR ANTIBIOTICARESISTENTIE?

De medicinale plant Rhodomyrtus tomentosa is in Europa weinig bekend; de plant wordt af en toe als sierplant door tuincentra aangeboden. Aan de Rijksuniversiteit Groningen en op de Universiteit van Amsterdam zijn verschillende studies gedaan naar een antibiotische inhoudsstof uit het bladextract: rhodomyrton.  Lees gratis het hele artikel >>

COLUMN: ZELFREINIGEND VERMOGEN VAN DE WETENSCHAP

2022 nr. 1: GESCHIEDENIS VAN FYTOTHERAPIE

In dit nummer onder meer:

KRUIDEN VOLGEN OP HUN REIS DOOR EEUWEN EN CONTINENTEN

‘Wie zijn geschiedenis niet kent, is gedoemd haar te herhalen’. Een vaak geciteerde uitspraak die ook voor kruidengeneesmiddelen opgaat. Trends en commerciële belangen, handel in en fake news rond kruiden: het was er allemaal in het verleden en het is ook in het heden aan de orde. Lees gratis het hele artikel >>

COLUMN: WIE PAST ER OP DE NEDERLANDSE ERFENIS?

Wereldwijd groeit het besef dat door het verdwijnen van volkskennis over kruiden een belangrijke bron voor toekomstige gezondheidsbevordering wordt afgesneden. Wereldwijd, behalve in Nederland. En wat een gemiste kans is dat, wanneer je ziet dat dit heel anders gaat in het buitenland.  Lees gratis deze column >>

Ook in dit nummer:

• ARCHEOLOGIE VAN KRUIDENTRADITIES
• ‘RECEPT OM PEST WATER TE MAAKEN’
• VETERINAIR HISTORISCH ONDERZOEK
• HET HAVEROONMYSTERIE

Bekijk hier het nummer >> (alleen voor NVF-leden) of bestel.

2021 nr. 4: COMPLICATIES BIJ DIABETES

In dit nummer onder meer:

FYTOTHERAPIE BIJ  NIERSCHADE DOOR DIABETES

Diabetische nierschade (DN) treedt op bij 20-40% van de diabetespatiënten. Het is een ernstige complicatie die tot een aanzienlijke ziektelast kan leiden. Lees gratis het hele artikel >>

COLUMN: DE VERKEERDE AFSLAG?

De evolutie van beschavingen wordt vaak gezien als een beweging van primitief naar hoogontwikkeld, van dom naar slim en van armoede naar welvaart. Wie het nader beschouwt, ziet er vaak eerder een processie van Echternach in. Stappen vooruit en achteruit wisselen elkaar af.  Lees gratis deze column >>

Ook in dit nummer:

• POLYSACHARIDEN UIT PADDENSTOELEN
• POLYFENOLEN VS. METHYLGLYOXAL
• GINKGO BIJ RETINOPATHIE

Bekijk hier het nummer >> (alleen voor NVF-leden) of bestel.

2021 nr. 3: PSYCHISCHE GEZONDHEID

In dit nummer onder meer:

HET CONCEPT ADAPTOGENEN NADER BEKEKEN

Op 25 oktober 2020 publiceerde een groep van elf wetenschappers uit Rusland, Duitsland, India en China een overzichtsartikel over adaptogenen in het internationale tijdschrift Medicinal Research Reviews. De bekende farmacognosten Michael Heinrich en Hildebert Wagner maakten deel uit van deze groep. Het artikel beschrijft het gebruik van planten die als adaptogenen gebruikt worden vanuit diverse culturele tradities en behandelt het farmacologisch onderzoek naar het effect van adaptogenen op stressgerelateerde en verouderingsprocessen. Dit overzichtsartikel is bijna een boekwerk geworden: 74 pagina’s lang (inclusief 628 referenties) en het is gratis te downloaden. Lees gratis het hele artikel >>

COLUMN: PESCA SPORTIVA – HENGELEN NAAR EEN VERBOD OP SINT-JANSKRUID

In Italië vind je hier en daar bordjes met daarop ‘Pesca Sportiva’ bij uitspanningen die aan een meertje liggen. Daar kun je je eigen maaltijd ‘sportief ‘ en snel bij elkaar hengelen, want in dat vaak veel te kleine meertje zwemt een overmaat aan vis. Ik moest hieraan denken toen ik het rapport las dat het RIVM schreef over sint-janskruid. Lees gratis deze column >>

Ook in dit nummer:

• DE HERSENDARM- AS: EFFECTEN VAN FYTOTHERAPIE
• ASHWAGANDA BIJ OCS
• PLANT EN PSYCHE: NVGO-CONGRES

Bekijk hier het nummer >> (alleen voor NVF-leden) of bestel.

2021 nr. 2: KWALITEIT, VEILIGHEID EN REGELGEVING

In dit nummer onder meer:

CLAIMS BOTANICALS: VOORSTEL EHPM VOOR HONORERING

Claims voor botanicals of voedingssupplementen vallen wettelijk gezien onder de regelgeving voor voedingsmiddelen. Daarom mogen botanicals geen werkzaamheid claimen op medisch gebied. De Europese voedselveiligheid autoriteit (EFSA) moet een beoordeling geven van de claims die dan wel mogen. Lees gratis het hele artikel >>

COLUMN: NA SARS-2 DE ANTIBIOTICARESISTENTIE AANPAKKEN?

Elk jaar sterven ongeveer 33.000 Europeanen door antibioticaresistentie. De problematiek is nijpend, maar speelt vooral in Zuid- en Oost-Europa – in Nederland is zelfs een kleine daling zichtbaar door beperking van het antibioticagebruik. In 2020 liet de Covid-19-pandemie de aandacht voor deze kwestie verslappen. Lees gratis deze column >>

Ook in dit nummer:

• NANOFYTOPRODUCTEN: STAND VAN ZAKEN
• ETHERISCHE OLIËN: EEN GESPREK MET ADAM FEYAERTS
• FYTOFARMACOVIGILANTIE: EEN UITDAGING

Bekijk hier het nummer >> (alleen voor NVF-leden) of bestel.

2021 nr. 1: FYTOTHERAPIE EN KINDEREN

In dit nummer onder meer:

KRUIDENGENEESMIDDELEN BIJ KINDEREN
Kruidengeneesmiddelen bij kinderen: onder de gebruikers van kruidengeneesmiddelen nemen zij een aparte plaats in. Opgroeien brengt fysieke, metabole en psychologische ontwikkelingen met zich mee die anders zijn dan bij volwassenen en die per leeftijdsfase kunnen verschillen. Door het beperkte klinische onderzoek naar de effectiviteit en veiligheid van kruidengebruik door kinderen zijn voorschrijvers veelal aangewezen op traditioneel gebruik. Lees gratis het hele artikel >>

COLUMN: WOLAPEN EN DUIVELSWANDELSTOKKEN
Wolapen behoren tot de grootste apen van Zuid-Amerika. Zij worden vaak onderschat voor wat betreft hun intelligentie en complexe sociale structuur. Eind vorige eeuw deed ik met studenten in de Apenheul zoöfarmacognosieonderzoek bij deze dieren [1]. De dierentuin had ervoor gezorgd dat er in hun buitenverblijf veel planten werden neergezet met stekels. De ervaring had namelijk geleerd dat deze apen nogal wat planten vernielen, omdat ze overal wat van proberen te eten. Lees gratis deze column >>

Ook in dit nummer:

• INTEGRATIE KINDERGENEESKUNDE IN DE PRAKTIJK
• LUCHTWEG-, DARM- EN HUIDKLACHTEN BIJ KINDEREN 
• VERDUURZAMING VAN GINSENGEXTRACTIEPROCES IN CHINA

Bekijk hier het nummer >> (alleen voor NVF-leden) of bestel.

2020 nr. 4: FERMENTEREN

In dit nummer onder meer:

• GEFERMENTEEERDE VOEDING EN GEZONDHEID
  Gefermenteerde voeding is helemaal terug van weggeweest. En terecht, want gefermenteerde voeding is niet alleen lekker, de consumptie ervan kan ook gezondheidsvoordelen opleveren. Reden genoeg om de microbiologie van gefermenteerde producten volledig uit te spitten. Wat produceren micro-organismen eigenlijk tijdens zo’n fermentatieproces en wat voor effect kan dat op onze gezondheid hebben? Lees gratis het hele artikel >>
• COLUMN: BIOHACKING
  Terwijl ik dit schrijf is het precies een halve eeuw geleden dat ik als eerstejaars begon met mijn biologiestudie aan de universiteit Nijmegen. Achteraf bezien hadden we toen een rustige tijd zo zonder mobiele telefoons of computers in de collegezaal. De professor, wiens voornaam we niet kenden, sprak ons met u aan. Op het prikbord (ad valvas) hingen tentamenuitslagen en notities zoals: ‘Bij de collegereeks biometeorologie zijn leden van de biologenbond, de milieugroep en andere linkse oproerkraaiers niet welkom’. Lees gratis deze column >>

Ook in dit nummer:

• ASAVAM EN ARISHTAM: GEFERMENTEERDE DRANKEN IN DE AYURVEDA
• GECONTROLEERDE FERMENTATIE: EEN COMBINATIE VAN AMBACHT, WETENSCHAP EN TECHNOLOGIE
• FERMENTATIE VAN PLANTEN(REST)MATERIAAL VOOR DE WINNING VAN FLAVONOÏDEN

Bekijk hier het nummer >> (alleen voor NVF-leden) of bestel.

2020 nr. 3: Immuunsysteem

In dit nummer onder meer:

• FYTOTHERAPEUTICA BIJ ALLERGISCHE RHINITIS
  Allergische rhinitis komt wereldwijd veel voor. In dit artikel wordt een select aantal plantenextracten en -stoffen besproken waarvan in klinische studies een werkzaamheid is aangetoond of aannemelijk is gemaakt bij allergische rhinitis. Lees gratis het hele artikel >>
• COLUMN: REGENBOOGKRUIDEN
  Zoals veel Nederlanders hang ik af en toe de regenboogvlag uit. Die staat voor diversiteit, zowel in relatie tot genderkwesties als in relatie tot multiculturaliteit. Minstens zo belangrijk is biodiversiteit. Lees gratis deze column >>
  

Ook in dit nummer:

• Fytotherapeutica bij allergische rhinitis
• Biotechnologie bij Echinacea spp.
• Adaptogenen bij dieren
• N=1: fytotherapie bij chronische rhinosinusitis

Bekijk hier het nummer >> (alleen voor NVF-leden) of bestel.

2020 nr. 2: De ouder wordende mens

In dit nummer onder meer:

• Nrf2: hoofdschakelaar bij ouderdomsgerelateerde ziekten
  Chronische ontsteking en oxidatieve stress zijn een belangrijke oorzaak van veel ouderdomsaandoeningen, waaronder hart- en vaatziekten, neurodegeneratieve aandoeningen en kanker. Voor het onschadelijk maken van oxidanten heeft het lichaam een antioxidantsysteem dat gereguleerd wordt door de transcriptiefactor nuclear factor erythroid 2-related factor 2, of Nrf2. Verschillende planteninhoudsstoffen, waaronder sulforafaan, resveratrol en carnosol, zijn in staat de activiteit van Nrf2 te stimuleren en kunnen zo mogelijk een bijdrage leveren aan de behandeling van oudersdomsgerelateerde ziekten. Lees gratis het hele artikel >>

Ook in dit nummer:

• Gezond ouder worden
• Fytotherapie bij knieartrose
• Gember bij ouderdomsziektes

Bekijk hier het nummer >> (alleen voor NVF-leden) of bestel.

2020 nr. 1: Toxiciteit

In dit nummer onder meer:

• Wat is het verschil tussen giftig en gezond?
• Problemen met pyrrolizidine-alkaloïden
• Toxische plantenstoffen in bijenproducten
• Opinie: PA’s in de kruidenteeltpraktijk
  De primaire productie van medicinale en aromatische kruidengewassen wordt in toenemende mate geconfronteerd met door afnemers aangescherpte kwaliteitsnormen met betrekking tot ‘contaminanten’. Het begrip contaminanten loopt daarbij uiteen van maximum residu levels van gewasbeschermingsmiddelen tot normen voor wat betreft de belasting met zware metalen, polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s), allergenen en chloraten. Dit wordt gedreven door een combinatie van een toenemend bewustzijn (en bezorgdheid) over de gezondheidsaspecten van voedingsmiddelen en de voortdurend verbeterende chemische analysetechnieken. Lees gratis het hele artikel >>
  
• Natuurlijke bèta-2-agonisten in sportsupplementen

Bekijk hier het nummer >> (alleen voor NVF-leden) of bestel.

2019 nr. 4: Fytotherapie bij niet-alcoholische leververvetting

In dit nummer onder meer:

• Broccoli bij overgewicht
  Heeft het gebruik van broccoli effect op overgewicht? In 2018 verscheen een artikel met 42 literatuurverwijzingen over de effecten van de langetermijnconsumptie van broccolispruiten op ontstekingsmarkers in overgewichtsituaties. Samen met vijf anderen deed López-Chillón een onderzoek met personen met overgewicht die dagelijks broccoli als spruit- of kiemgroente aten.  Deze broccoliconsumptie leidde voor enkele van de onderzochte ontstekingsmarkers tot een verbetering c.q. daling van de waarde. Lees gratis het hele artikel >>
  
• Nigella, Crocus en Aronia tegen metabool syndroom
• Artisjok en vetmetabolisme bij dieren
• Buik en brein: Verslag NVGO-congres 2019

Bekijk hier het nummer (alleen voor NVF-leden) of bestel.

2019 nr. 3: Fytotherapie ter ondersteuning van de darmbarrière

In dit nummer onder meer:

• Fytotherapie ter ondersteuning van de darmbarrière 
  Bepaalde planten, plantenstoffen en paddenstoelen kunnen directe en indirecte effecten hebben op het functioneren van de darmwand. Ook kunnen sommige planten ontstekingsremmend werken, de schadelijke invloed van vrije radicalen beperken, de gezonde slijmlaag in de darmen herstellen en de tight junction-eiwitten tussen de darmepitheelcellen versterken. Dit maakt het gebruik van bepaalde kruiden interessant bij verschillende chronische aandoeningen en ontstekingsziekten in de darm. In dit artikel wordt dieper ingegaan op enkele geneeskrachtige planten die de darmwand bij zijn belangrijke functie kunnen ondersteunen. Lees gratis het hele artikel >>
• De curcuminparadox
• CBD-olie voor dieren
• Bitterstoffen voor de huid
• Discussie: kurkuma of curcumin?

Bekijk hier het nummer (alleen voor NVF-leden) of bestel.

2019 nr. 2: Fytotherapie voor mannen

In dit nummer onder meer:

• Fytotherapeutica bij prostatitis
• Kruidenpreparaten bij erectiestoornissen en goedaardige prostaatvergroting (BPH)
• BPH bij honden
• Maca: ondergang van een hype
• Werkingsmechanisme van passiebloem

Bekijk hier het nummer (eenmalig gratis voor zowel leden als niet-leden!)

2019 nr. 1: Paddenstoelen in de fytotherapie

In dit nummer onder meer:

• Medicinale paddenstoelen
  In 2018 verscheen een overzichtsartikel over de fytochemie en farmacologie van medicinale en giftige paddenstoelen, waarbij de focus sterk ligt op zestien medicinale paddenstoelensoorten, hun inhoudsstoffen en de farmacologische activiteit en medicinale potentie daarvan. Dit overzichtsartikel is gebaseerd op 131 publicaties van de laatste vijftien jaar over dit onderwerp en de onderstaande tekst is daarvan een samenvatting. Lees gratis het hele artikel >>
• Paddenstoelen als prebioticum
• Symbiose tussen schimmel en plant
• NVF-congres Natural Products
• Claims bij cranberry

Bekijk hier het nummer (alleen voor NVF-leden) of bestel.

2018 nr. 4: ADHD en fytotherapeutische mogelijkheden

In dit nummer onder meer:

• Geneeskruiden voor kinderen met ADHD
  Naast psychotherapie speelt medicamenteuze therapie een belangrijke rol bij de behandeling van ADHD. Toch blijkt tot 30% van de behandelde kinderen niet op de medicijnen te reageren of aan bijwerkingen zoals misselijkheid, slapeloosheid of gewichtsverlies te lijden. Hierdoor is er bij veel ouders van kinderen met ADHD een grote en groeiende belangstelling voor complementaire en alternatieve geneeskunde. In dit artikel een bewerkte review van klinische onderzoeken. Lees gratis het hele artikel >>
• Bacopa monnieri
• Congresverslag: Cannabis als medicijn
• Casus met Equisetum arvense
• Veiligheidskwestie: Citrus aurantium en synefrine

Bekijk hier het nummer (alleen voor NVF-leden) of bestel.

2018 nr. 3: Extractiemethodes

In dit nummer onder meer:

• Groene extractiemethodes
  Voor een duurzamere extractie van medicinale en aromatische planten worden steeds vaker zogenaamde groene extractietechnieken gebruikt. Deze technieken maken het mogelijk om op gogd-adminschalige maar ecologisch en economisch verantwoorde wijze biomassa van reststromen uit de voedingsindustrie te benutten. Lees gratis het hele artikel >>
• Superkritische vloeistofextracties met CO2
• Hydrolaten en hun toepassingen
• Tetranationaal fytocongres in Wenen
• Ginkgo biloba: kwaliteitsproblemen

Bekijk hier het nummer (alleen voor NVF-leden) of bestel.