WAAR VINDT U INTERACTIES?

In de praktijk worden voorschrijvers van fytotherapeutica regelmatig geconfronteerd met cliënten die reeds een of meerdere medicijnen gebruiken. Door versnipperde informatie en beperkte beschikbaarheid van klinisch onderzoek kan het controleren op interacties een uitdaging zijn. In dit artikel wordt ingegaan op informatiebronnen die u kunt gebruiken om op mogelijke interacties te controleren. Er bestaan verschillende (betaalde) databases waarin interacties tussen kruiden en medicijnen worden bijgehouden. Kunstmatige intelligentie, of Artificial Intelligence (AI), wordt daarbij steeds vaker toegepast.

GRATIS INTERACTIEDATABASES

In de Nederlandse taal is er beperkt informatie beschikbaar. Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) heeft op diens website wel een overzicht opgesteld maar dit heeft slechts betrekking tot tien veelgebruikte kruiden, waaronder geelwortel, ginkgo en valeriaan [1]. Door dit beperkte aantal kruiden zal men in de praktijk vaak gebruik moeten maken van Engelstalige databases.

ESCOP biedt een interactiedatabase aan die gratis toegankelijk is. Deze database bevat een samenvatting van de interacties uit de verschillende ESCOP-monografieën en is te vinden op escop.com/interactions. Op de website drugs.com/interaction/list kan een database geraadpleegd worden waarin veelgebruikte planten(stoffen) gemakkelijk terug te vinden zijn. In deze database wordt een classificering gegeven van de te verwachten klinische relevantie van een interactie. De zorgprofessional kan hier informatie terugvinden over de totstandkoming van de interactie en er worden suggesties gedaan voor de monitoring van het ontstaan van interacties. Het nadeel van deze database is dat er momenteel nog maar een beperkt aantal planten(stoffen) in voorkomt.

SUPP.AI is een onlinedatabase waarin door middel van AI de interacties tussen voedingssupplementen, kruiden en medicijnen inzichtelijk worden gemaakt op basis van beschikbare biomedische literatuur [2]. Verschillende wetenschappelijke databases worden doorzocht en de studies waarin een potentiële interactie wordt genoemd, worden gepresenteerd. De database is zeer uitgebreid, maar klinische interpretatie van de gegevens ontbreekt en dat betekent dat voorschrijvers alsnog zelf in de aangeboden literatuur moeten duiken om een afweging te maken.

Het Center of Excellence for Natural Product-Drug Interaction research (NaPDI) is een website waar farmacokinetische interacties tussen natuurlijke producten en medicijnen worden gedocumenteerd [3]. Deze database is nog in ontwikkeling en sinds juli 2021 zijn interacties van zeven kruiden met 259 verbindingen opgenomen. Het kenmerk van NaPDI is dat gestructureerde gegevens, inclusief experimentele omstandigheden en farmacokinetische parameters, worden weergegeven. De database is moeilijker doorzoekbaar en klinische doorvertaling naar de praktijk is een uitdaging. De database biedt voor onderzoekers interessante informatie.

BETAALDE INTERACTIEDATABASES

De Natural Medicines Comprehensive Database (NMCD) biedt een schat aan informatie over bekende interacties tussen kruiden, supplementen en medicijnen [4]. Bij de interactiebeoordeling worden de ernst, de waarschijnlijkheid van optreden en het bewijsniveau weergegeven, gevolgd door een beschrijving van de interactie. Hierdoor is een snelle afweging mogelijk door de voorschrijver. Naast deze interactiedatabase kan er hier ook worden gezocht op effectiviteit van een kruid, veiligheid tijdens zwangerschap en borstvoeding en bekende bijwerkingen. De kosten voor toegang tot deze database zijn op het moment van schrijven 182 dollar per jaar.

Andere betaalde databases die kruideninteracties bevatten zijn de Amerikaanse Drug Interaction Database (DIDB) en het Britse Stockley’s Herbal Medicines Interactions. Het DIDB is in principe een database voor reguliere medicijnen, maar bevat ook steeds meer kruiden en voedingssupplementen en hun bijkomende interacties. Beide databases zijn minder goed toegankelijk voor individuen en bieden met name informatie voor universiteiten en bedrijven.

De gratis databases bieden de voorschrijver in de praktijk waarschijnlijk voldoende informatie als er gezocht moet worden naar veelgebruikte planten(stoffen). Wie veel verschillende kruiden voorschrijft of apothekers die op specifieke interacties willen controleren, kunnen beter gebruik maken van de NMCD.

AUTEURSGEGEVENS | C. (Cindy) de Waard MSc. heeft Farmaceutische Wetenschappen gestudeerd, is natuurgeneeskundige en redacteur van dit tijdschrift.

REFERENTIES | [1] Medicijninformatie kruiden; via: cbg-meb.nl. Geraadpleegd: 01-09-2023. [2] SUPP.AI; via: supp.ai. Geraadpleegd: 01-09-2023. [3] NaPDI database; via: repo.napdi.org. Geraadpleegd: 01-09-2023. [4] NatMed; Via: naturalmedicines.therapeuticresearch.com. Geraadpleegd: 01-09-2023.