/

uitwendige toepassingen fytotherapie

UITWENDIGE TOEPASSINGEN: THEMA NIEUWSTE NTVF

Uitwendige toepassingen van fytotherapie is het thema van de nieuwste uitgave van het Nederlands Tijdschrift voor Fytotherapie. Er is aandacht voor huidproblemen, maar ook andere uitwendige toepassingen zoals mondverzorging. Welke kruiden te gebruiken bij wondverzorging en acne vulgaris? Hoe veilig is het gebruik van tea tree-olie? Hoe kunnen kruiden helpen het proces van huidveroudering te vertragen? Deze vragen en meer komen in deze editie aan de orde.

Van de planten die geregistreerd zijn onder ‘traditioneel gebruik’ is de meest voorkomende indicatie die van gebruik bij de behandeling van huidaandoeningen en kleine wonden [1]. Veel van deze soorten, zoals de goudsbloem, zijn terug te vinden in een Europese farmacopee. Dit traditionele gebruik vertaalt zich niet altijd in wetenschappelijk onderzoek, ondanks het feit dat deze planten met succes in de praktijk worden toegepast. Maar de wetenschap zit niet stil en er vinden interessante onderzoeken plaats naar toepassingen met minder bekende planten bij huidaandoeningen, zoals de eik.

FYTOTHERAPIE BIJ HUIDPROBLEMEN

Huidproblemen, waaronder acne vulgaris en andere (bacteriële) huidinfecties, zijn veelvoorkomende aandoeningen met soms een ernstig beloop. Met name wonden die geïnfecteerd raken, brengen een groot gezondheidsrisico met zich mee en preventie van dergelijke infecties is dan ook belangrijk. Fytotherapeutica kunnen daarbij een (aanvullende) rol spelen.

In een artikel over planten-(stoffen) bij de wondverzorging krijgen diabetische wonden extra aandacht. Ogenschijnlijk kleine wondjes bij mensen met diabetes kunnen namelijk tot ernstige complicaties kunnen leiden. Minder ernstige huidinfecties, zoals bij acne vulgaris, zijn niet direct levensbedreigend, maar hebben wel een grote negatieve impact op de kwaliteit van leven. Verschillende etherische oliën kunnen mogelijk uitkomst bieden.

Waar uitwendige toepassing van etherische oliën vaak als veilig wordt beschouwd, blijft het echter belangrijk om goed in het oog te houden wanneer er welke bijwerkingen op kunnen treden. Tea tree-olie wordt vanwege zijn antimicrobiële en ontstekingsremmende eigenschappen vaak uitwendig gebruikt [2]. Dit komt aan de orde in een studie naar de veiligheid van het gebruik van tea tree-olie die is uitgevoerd bij de Rijksuniversiteit Groningen in samenwerking met bijwerkingencentrum Lareb.

Ook is er aandacht voor meer cosmetische uitwendige toepassingen. Een grote groep mensen zou bijvoorbeeld het proces van huidveroudering maar wat graag willen vertragen. De achteruitgang van de huidconditie wordt versneld door oxidatieve schade door bijvoorbeeld de blootstelling aan UV-straling uit zonlicht. EGCG uit groene thee bevat antioxidatieve eigenschappen die bij topicaal gebruik dit proces zouden kunnen beïnvloeden. Er zijn verschillende pogingen gedaan om de stabiliteit bij topicaal gebruik te verbeteren. Zo lijkt het coaten van titaniumdioxide, een veelgebruikt mineraal UV-filter in zonnebrandcrème, met EGCG de huidbeschermende werking van de crème te kunnen verbeteren [3]. Huidveroudering hangt echter ook samen met het ontstaan van verslapping van de huid en het ontstaan van hyperpigmentatie. Wilgenroosje kan beide processen mogelijk helpen vertragen.

Verder in deze editie een verslag van het meest recente congres van de Nederlandse Vereniging voor Geneeskruidenonderzoek en een interview met NVF-lid Barbora Pomahačová en wordt de (on)veiligheid van gelijktijdig gebruik van kruiden en oncolytica aan de kaak gesteld. Een zoektocht naar een middel tegen haaruitval leidt tot Avicenna en ashwaganda ligt onder vuur in Denemarken.