KRUIDEN VOOR EEN GOEDE MONDGEZONDHEID
Kruiden gebruiken voor een goede mondgezondheid, heeft dat zin? Uit onderzoek blijkt dat bepaalde kruiden wel degelijk kunnen helpen om o.a. tandplak te voorkomen.
Aanwezigheid van een pathogene biofilm in de mond, ofwel tandplak, is in verband gebracht met het ontstaan van gaatjes en ontstekingsgerelateerde aandoeningen waaronder gingivitis en periodontitis. Het voorkomen van biofilmvorming is daarom een van de strategieën om de mondgezondheid te verbeteren. Uit klinische onderzoeken blijkt dat toepassing van groene thee en granaatappel hier mogelijk een rol bij kunnen spelen.
Een biofilm wordt gecreëerd door micro-organismen zoals bacteriën en schimmels, en heeft als doel de erin aanwezige microben te beschermen tegen invloeden van buitenaf, zoals antibiotica en het immuunsysteem van de gastheer. Het is in de praktijk dan ook een uitdaging om een biofilm met succes af te breken. Wetenschappers hebben op basis van 47 humane studies bekeken welke planten mogelijk een rol kunnen spelen in het verbeteren van de mondgezondheid door het remmen van biofilmvorming.
Verschillende planten(extracten) hebben effect op het verminderen van biofilm, het aantal ongunstige bacteriën in de mond, tandvleesbloedingen en ontstekingen. Groene thee (Camellia sinensis) is het vaakst onderzocht, maar ook Aloë vera, kamille (Matricaria chamomilla), goudsbloem (Calendula officinalis) en granaatappel (Punica granatum) kunnen de mondgezondheid verbeteren. Onder meer doordat deze planten rijk zijn aan polyfenolen hebben ze een antioxidatief effect en kunnen zo ontstekingen doen verminderen. Groene thee en granaatappel hadden het grootste ontstekingsremmende effect, waarbij groene thee tevens het genezen van aften versnelt.
Interessant was dat het gebruik van tea tree (Melaleuca alternifolia) wel ontstekingen in de mond kan remmen, maar geen invloed heeft op de hoeveelheid tandplak.
Kruiden voor een goede mondgezondheid kunnen op verschillende manieren worden toegepast. Veelgebruikte en gemakkelijke methoden zijn het gebruik als mondwater, tandpasta, gel, kauwgom of poeder. In de bekeken studies werden de planten gemiddeld gedurende drie maanden gebruikt. De wetenschappers geven aan dat gebruik van de beschreven planten veelbelovend is, omdat deze toepassing in de praktijk zelden leidt tot het ontstaan van antibioticaresistentie. Bovendien leidt het gebruik ervan niet tot bruine vlekken op de tanden, een ongewenst bij-effect dat het in de tandheelkunde vaak gebruikte ontsmettingsmiddel chloorhexidine wel heeft.
AUTEUR | CINDY DE WAARD
Nederlands Tijdschrift voor Fytotherapie 2022 nr. 2
REFERENTIE | Dos Santos Cardoso VF. et al. Efficacy of medicinal plant extracts as dental and periodontal antibiofilm agents: A systematic review of randomized clinical trials. J Ethnopharmacol. 2021;281:114541
